SOTA (Sumits on the Air) - Majat (e maleve) në ajër
Të qëndruarit vazhdimisht në shtëpi, pa lëvizur në stacionin e radios ose përpara ekranit, për punë, sport apo hobi zakonisht nuk janë të shëndetshme, kështu që ekziston mundësia për të zhvilluar sportin e radiomatorizmit në diell dhe ajër të pastër, në parqe, fusha, kodra, ajër e det apo ishuj por sigurisht edhe në male!
Summits on the Air (SOTA) ose “Majat (e maleve) në Ajër” është një program garash e diplomash për radioamatorë që ka për qëllim të promovojë operimin e radioamatorëve edhe nga majat e maleve. Radioamatorët e licencuar kombinojnë në kuadër të sportit të radioamatorizmit edhe ecjen dhe ngjitjen në mal e njëkohësisht edhe operimin me pajisjet e lëvizshme të transmetimit dhe marrjes, antenave dhe furnizimit me energji portative në majat e maleve.
Ata që operojnë pajisjet e tyre në një majë mali quhen Aktivues (activators) dhe ata që përpiqen të krijojnë lidhje radio nga vende të tjera me ta quhen Gjuetarë (chasers). Prandaj, ekzistojnë dy lloje diplomash që mund të fitohen: për Aktivuesit dhe për Gjuetarët. Një ndër kushtet kryesore që një majë të aktivizohet duhet që të ketë të paktën një ngritje prej 150m nga qafa e malit dhe të ketë distancë të paktën 150m nga majat e tjera.
Pikët jepen për lidhjet radio nga majat ose drejt majave. Në rajonet e ndryshme vlen: sa më i lartë të jetë mali, aq më shumë pikë grumbullohen. Brezat e frekuencave dhe mënyrat e operimit luajnë rol në dhënien e pikëve vetëm kur organizohen gara speciale, si për shembull një sfidë 6m/10m (6m/10m challenge). Lidhjet nga Maja në Majë ose Summit to Summit (S2S) midis dy Aktivuesve, ku të dy veprojnë si Aktivues dhe si Gjuetarë, vlerësohen veçmas si Summit to Summit përveç vlerësimit të Gjuetarëve dhe Aktivuesve të zakonshëm.
Shumica e organizatave radioamatore në mbarë botën kanë shoqatat e tyre SOTA. Edhe Shqipëria ka rreth 500 maja të cilat plotësojnë kushtet për programin SOTA dhe Federata Shqiptare e Radioamatorizmit po punon për regjistrimin e tyre në këtë program me shumë rëndësi.
Rregullat e detajuara janë të disponueshme në faqen e internetit të SOTAs.
GMA (Global Mountain Activity) - Aktiviteti Global i Maleve
Që nga fillimi i vitit 2009, ekipi menaxhues i SOTA-s ka hequr një numër të madh malesh nga programi SOTA për arsye se nuk përputheshin me rregullat e përgjithshme të programit SOTA, kështu që këto maja janë përfshirë në programin GMA - Aktiviteti Global i Maleve. Numrat e referencës së këtyre maleve fillojnë me parashtesën DA dhe gjithashtu llogariten për SOTA dhe programe të tjera malore! Në www.cgma.de ka një hartë si dhe një listë të lartësive që përputhen me GMA. Të dhënat e përfshira aty janë të disponueshme si skedarë KML dhe GPX dhe mund të përdoren drejtpërdrejt me pajisjet e navigimit në natyrë. Sigurisht që edhe malet e majat e përfshira në GMA duhet të plotësojnë disa kritere por pak më të thjeshtë sesa SOTA si psh. ato duhet të kenë një lartësi prej të paktën 100m nga qafa e malit dhe largësi prej të paktën 100m nga majat e tjera, ngjitja dhe aktivizimi duhet të bëhet patjetër pa asnjë lloj mjeti apo ndihmë shtesë dhe ushqimi i pajisjeve radio duhet të bëhet me bateri ose panele diellore por në asnjë mënyrë me gjeneratorë rryme elektrike!
Njësoj si në programin SOTA ato që operojnë pajisjet e tyre në një majë mali quhen Aktivues (activators) dhe ata që përpiqen të krijojnë lidhje radio nga vende të tjera me ta quhen Gjuetarë (chasers). Prandaj, ekzistojnë dy lloje diplomash që mund të fitohen: për Aktivuesit dhe për Gjuetarët.
Për më tepër informacione mund të konsultoni faqen e GMA
