Project ARISS (Amateur Radio on the International Space Station) - Projekti i radioamatorëve në stacionin orbital hapësinor ndërkombëtar
Stacioni Ndërkombëtar i Hapësirës (ISS) "banohet me intervale" gjithë kohën nga astronaut me kombësi të ndryshme, por e veçanta e tij është që për të siguruar komunikimin me stacionet tokësore gjithmonë edhe në raste emergjencash apo avarish, të paktën njëri prej tyre është operator radioamator i liçensuar! Për këtë arsye në dy prej moduleve të ISS në modulin e servisit dhe në modulin Columbus janë instaluar disa pajisje dhe antena radioamatore.
Programi i ARISS (Amateur Radio Internation Space Station) frymëzon studentët, në mbarë botën, të ndjekin interesa dhe karriera në shkencë, teknologji, inxhinieri dhe matematikë përmes mundësive të komunikimit radioamator me ekuipazhin në orbitë të Stacionit Ndërkombëtar të Hapësirës (ISS). Studentët mësojnë rreth jetës në bordin e ISS dhe eksplorojnë Tokën nga hapësira përmes aktiviteteve shkencore dhe matematikore. ARISS ofron mundësi për komunitetin shkollor (studentët, mësuesit, familjet dhe anëtarët e komunitetit) për t’u bërë më të vetëdijshëm për përfitimet e mëdha të fluturimeve njerëzore në hapësirë dhe eksplorimit e zbulimeve që ndodhin gjatë udhëtimeve e studimeve në hapësirë. Studentët kanë mundësinë të mësojnë rreth teknologjive hapësinore dhe teknologjive të përfshira në komunikimet hapësinore përmes eksplorimit me anë të radiove me ndihmën e operatorëve radioamatorë.
ARISS u krijua dhe menaxhohet nga një grup pune ndërkombëtar, duke përfshirë disa vende në Evropë si dhe Japoninë, Rusinë, Kanadanë dhe SHBA-në. Organizata drejtohet nga vullnetarë nga organizatat e federatat e radioamatorëve dhe organizatat ndërkombëtare AMSAT (Radio Amateur Satellite Corporation) nga secili vend. Duke qenë se ARISS është ndërkombëtar në shtrirje, ekipi koordinon lokalisht me agjencinë e tyre përkatëse hapësinore dhe si një ekip ndërkombëtar përmes takimeve të grupit të punës ARISS, telekonferencave dhe seminareve në internet.
Organizatat e Radioamatore dhe agjensitë hapësinore në SHBA, Rusi, Kanada, Japoni dhe Evropë sponsorizojnë këtë mundësi edukative duke ofruar pajisjet dhe mbështetjen operacionale për të mundësuar komunikimin e drejtpërdrejtë midis ekuipazhit të austronautëve në ISS dhe studentëve në mbarë botën përmes radiove marrëse-dhënëse të radioamatorëve. Qindra operatorë radioamatorë në mbarë botën punojnë për ti bërë të mundshme këto përvoja të bukura dhe edukative.
Më poshtë të dhënat mbi stacionet radioamatore në modulet e ISS dhe statuset e tyre:
Current status of ISS ham radio stations
Status as of September 30, 2024
Columbus Module radio:
- IORS (Kenwood D710GA) – STATUS - Configured. Default mode is for cross band repeater (145.990 MHz up {PL 67} & 437.800 MHz down).
- Powering off for TBD on TBD. OFF TBD . ON TBD.
- Capable of supporting USOS scheduled voice contacts, packet and voice repeater ops.
- Ham TV – STATUS - Stowed. Default mode is for scheduled digital amateur television operations (2395.00 MHz down).
- Powering off for TBD on TBD. OFF TBD . ON TBD.
- Capable of supporting USOS scheduled school contacts with video.
Service Module radio:
- IORS (Kenwood D710GA) – STATUS - Configured. Default mode is for packet operations (145.825 MHz up & down).
- Powering off for SSTV on TBD. OFF TBD. ON TBD.
- Powering off for TBD on TBD. OFF TBD . ON TBD.
- Capable of supporting ROS scheduled voice contacts, packet, SSTV and voice repeater ops.
- SSTV (Kenwood D710E) – STATUS - Stowed. Default mode is for scheduled SSTV operations (145.800 MHz down).
- Specifically configured for SSTV ops.
- Currently capable of ONLY supporting ROS scheduled voice contacts and SSTV ops.
(Times subject to change)
Upcoming Educational Contacts
- СОНКО АНО "Clean and Simple" and the Cultural and Leisure Center "Flying Saucer", Shchyolkovo, Russia, direct via TBD (Alexander Gorbunov)
- Girlguiding Surrey West County, Shepperton, UK, direct via GB4GGB (Sunita Williams KD5PLB)
Watch for Livestream at https://live.ariss.org/
- Centre de Formation de la Base Aérienne de Payerne, Payerne, Switzerland, direct via HB9SPACE (Mike Barratt KD5MIJ)
- 213 RCSCC Qu’Appelle (Royal Canadian Sea Cadet Corp), Winnipeg, Manitoba, Canada, telebridge via K6DUE (Jeanette Epps KF5QNU)
- Sekolah Menengah Kebangsaan Agama (SMKA) Tengku Ampuan Hajjah Afzan Pahang, Jerantut, Malaysia, direct via 9M2RPN (Sunita Williams KD5PLB)
- European School of Varese, Varese, Italy, direct via IQ2XH (Sunita Williams KD5PLB)
- Jaanimmarik Ilinniarvik School, Jaanimmarik Iliniavik, Kuujjuaq, QC, Canada, Telebridge via IK1SLD (Nick Hague KG5TMV)
- Greenville Jr HS, Greenville, IL, direct via AD9OV (Don Petit KD5MDT)
Për më tepër mund të konsultoni faqen e ARISS